رازهای خوب نوشتن
همراهان مجموعه آموزشی معین سلام(راز های خوب نوشتن)
بابت نظرات خوب و مثبت شما در مقالات قبلی سپاسگزاریم.
((ن وَالْقَلَمِ وَما يَسْطُرُونَ))
سوگند به قلم و قسم به چیزی که مینویسند.
از این آیه ی ارزشمند کلام الله مجید، در مییابیم که چقدر نوشتهها و نوشتن دارای اهمیت هستند.
ما روزانه متن های نوشتاری زیادی را میبینیم.
صبح که از خواب بیدار میشویم تابلوی روی دیوار و متنی که در آن نوشته شده است،
وقتی که میخواهیم مسواک بزنیم و متنی که روی بسته بندی خمیردندان نوشته شده است،
کتابی که روزانه مطالعه میکنیم،
در مسیر رفتن به سرکار تابلوها و اعلاناتی که در سطح شهر نصب شده است،
وقتی با تلفن همراه به دوست و همکار خود پیام میدهیم و چند پیام از فضاهای مجازی دریافت میکنیم،
پروندههایی که در محیط کار روی میز ما قرار دارند.
و…
میبینید که چقدر روزانه با متن های نوشتاری سروکار داریم و این نشان دهنده اهمیت نوشتار در عصر حاضر است!
حال بعضا پیش آمده است که متنی را بخوانیم و از آن چیزی متوجه نشویم.
یا نامه ای را به رئیس شرکت خود ارسال کنیم مبنی بر یک درخواست ولی جور دیگر عمل شود.
یا پیامی از یک دوست صمیمی دریافت کنیم و که باعث شود برداشت ما جور دیگری شود.
میدانید علت چیست؟
علت آن به چند دلیل است:
- غلط املایی
- عدم استفاده یا استفاده نابجا از علائم نگارشی
- تبدیل نادرست گفتار به نوشتار
- صحیح ننوشتن جملات
حال با من همراه باشید تا بپردازیم به اصول صحیح نوشتن.
غلط املایی
فرض کنید نامه ای به شرح زیر به دست شما برسد:
جناب آقای ………….
موضوع: در خواست اغلام و تجحیزات
با سلام
بدین وسیله به استحظار میرساندجهت انجام امر تعیمیر دستگاه های کارخانه به اغلام و تجحیزات زیراحتیاج است. خواهشمنند است دستورفرمایید تا مصاعدت لازم دراین زمنیه انجام گیرد.
لیست اغلام وتجحیزات
1.بالانس تانک
2.دستگاه منحنی p_F
3.دستگاه آنالیز آلتراسونیک
4.دستگاه فیلتراسیون سیالات حیدرولیکی
از هسن توجه شما سپاسگرازیم.
با سپاس عطیه مستاجران (مدیر بخش تولید)
قبل از این که نام و سمت نویسندهی نامه را بخوانید چه فکری در مورد نویسنده نامه میکنید شاید با خود بگویید: هرکس این را نوشته چقدر بیسواد است!
چقدر غلط املایی دارد!
و یا حتی حس کنید که نویسنده یک بار هم از روی این نامه نخوانده است!
و این ماجرا حس ارزشمندی شما را پایین میآورد.
املای کلمات در زبان فارسی از اهمیت ویژهای برخوردار است.
و فرق نمیکند چه مدرک تحصیلی داشته باشید؛ سیکل داشته باشید یا فوق دکتری، وقتی غلطهای املایی شما در نوشتهای زیاد باشد،
خواننده ی نوشته ی شما، شما را بیسواد خطاب میکند.
در مواقعی پیش آمده است به دلیل همین غلط املایی به ظاهر کوچک در نسخه ی یک پزشک، جان یک نفر را به خطر انداخته است.
چند وقت پیش به مناسبت تولدم نامه ای به دستم رسید.
آن نامه هیچ غلط املایی نداشت.
راحت و ساده نوشته شده بود.
اصول اعلائم نگارشی در آن به خوبی رعایت شده بود.
قبل از این که نام نویسنده را بخوانم با خود گفتم این نامه حتما از یکی از دوستانم که در یکی از کشور های خارجه تحصیل میکند به دستم رسیده است.
نگاهی دقیق تر به دستخط نامه کردم. دستخطش کمی عجیب بود. ولی متن و محتوای نامه چشمان من را به سوی خودش جذب میکرد و باعث شده بود دستخط این نامه برایم بی اهمیت شود.
به پاکت این نامه نگاهی انداختم و دیدم نوشته از طرف دختر خاله (ستایش) به عطیه جان
رنگ از رویم پرید با خودم گفتم آخر مگر میشود یک کودکی که 8 سال سن دارد و در مقطع ابتدایی تحصیل میکند این گونه بنویسد!
جوری که مرزهای فکری من را جابه جا کند و ببرد پیش دوست تحصیل کردهام در آن سوی دنیا!
آری املای کلمات این چنین بر اطرافیان تأثیر میگذارد.
راهکارهایی که میتوانید غلط های املایی خود در نوشته تان را برطرف کنید:
اگر املای صحیح کلمه ای را بلد نیستید کافی است آنرا در گوگل سرچ کنید.
(به عنوان مثال: املای صحیح استحظار) گوگل آنقدر هوشمند است که خودش املای صحیح آن را برایتان به نمایش میگذارد.
بعد از نوشتن متن کافی است یک بار از روی نوشتهتان بخوانید.
یا اگر چشمانتان به نوشته عادت کرده است به اطرافیانتان بگویید که یک بار از این نوشته شما بخوانند و غلط های آنرا به شما بگویند.
برای غلط های املایی خود جریمه بگذارید.
مثلا با خود بگویید: اگر امروز در محتوایی که داخل اینستاگرام منتشر کردم یا ایمیل هایی که به شرکت های مختلف زدم غلط املایی داشتم، به تعطیلات آخر هفته نمیروم و درخانه به مطالعه میپردازم.
مطالعه ی خود را افزایش دهید و با دقت به املای کلمات توجه کنید.
اگر حروف را در جملهها جا میاندازید تمرین مشدد خوانی انجام بدهید.
به این صورت که به حروف کلمات تشدید بدهید.
(مثال کلمه اینستاگرام: به این گونه بخوانید ایـــــــــــنـــــــــســـــــــتــــــــــااااااگـــــــــررررراااااممممم این کار، هم باعث میشود املای صحیحی داشته باشید و هم به فن بیان شما نیز کمک میکند.
البته مسئله جا اندازی حروف دلیل دیگری هم دارد آن هم این است که ما هر آنچه را تلفظ میکنیم مینویسیم.
در این بین ممکن است بعضی از کلمات را به خوبی تلفظ نکنیم مثلا کسانی که حرف (( ر )) را به خوبی تلفظ نمیکنند،
امکان دارد در نوشته ی خود این حرف را جا بیاندازند.
برای برطرف کردن این مسئله باز تمرین مشدد خوانی توصیه میشود.
تمرین
به کلمات زیر دقت کنید:
مینویسم می خوانم میرفتم میتوانم می خواستم
به نظر شما املای کدام یک موارد بالا صحیح میباشد؟
احسنت املای کلمهی میرفتم صحیح میباشد.
در زبان فارسی هر جا می به اول فعل اضافه شود باید یک نیم فاصله داشته باشد که برای نوشتن متن در کامپیوتر و لپ تاپ در کیبوردهای فارسی از کلید ترکیبی ctrl+shift+2 استفاده میشود.
شاید برایتان سوال باشد که چرا کلمات می خواستم و می توانم صحیح نیست زیرا بین (می) و (خواستم) فاصله است در صورتی صحیح آن با نیم فاصله است یعنی میخواستم.
و کلمات دیگری از این قبیل هستند که بهتر است آن هارا با نیم فاصله از هم جدا کنیم مثل:
زدهام کلمهی بچههای نوشتهها و…
زیرا در صورت جدا نویسی، هرکدام از آنها به تنهایی یک کلمه حساب میشوند.
عدم استفاده یا استفاده نابجا از علائم نگارشی
در اکثر اوقات ما متنی را که در زبان گفتار استفاده میکنیم مینویسیم و بعد میخواهیم همان متن را بخوانیم برای آنکه خواندن آن متن راحت باشد ما از علائم نگارشی استفاده میکنیم.
این کار سبب میشود که راحت تر متن را بخوانیم و هنگام خواندن، از لحن حرفه ای استفاده کنیم و به درستی بتوانیم جملات را بیان کنیم.
برای مثال متن زیر را بخوانید.
امروز حالم بسیار خوب است چیشده کلی اتفاقات خوب در زندگی ام رخ داده آقای محمدی را میشناسی نه امروز بالاخره قرارداد کاری را امضا کرد با یک دستمزد حسابی یک میلیون تومان نه برو بالا تر ده میلیون تومان
برداشت شما از این متن چیست؟
حال این متن را بخوانید.
_امروز حالم بسیار خوب است.
+چیشده؟
_کلی اتفاقات خوب در زندگی ام رخ داده است!
_آقای محمدی را میشناسی؟
+نه
_امروز بالاخره، قرارداد کاری را امضا کرد.
_با یک دستمزد حسابی!
+یک میلیون تومان؟!
_نه برو بالا تر!
_ده میلیون تومان!!!
چه تغییری درون متن احساس کردید؟
حس نکردید که با همین چند علامت نگارشی ساده چقدر راحت تر و درست تر توانستید متن را بخوانید؟
علائم نگارشی در زبان نوشتاری بسیار حائز اهمیت است.
حتما جمله ی معروف ((بخشش لازم نیست جریمه کنید)) را همگی شنیده اید.
ارزش این جمله بر این است که میتواند اهمیت استفاده از ویرگول یا کاما (،) به ما نشان دهد.
پس در این قسمت نتیجه گرفتیم علائم نگارشی در نوشته های ما بسیار تأثیر گذار و دارای اهمیت است.
راهکار هایی که میتوانید نقش علائم نگارشی را در نوشته های خود پرنگ تر کنیم:
وقتی که میخواهید متنی را بنویسید یا تایپ کنید،
اگر مزاحم اطرافیانتان نمیشوید سعی کنید متن گفتاری را با لحن حرفه ای برای خود بلند بلند بخوانید.
آنگاه با توجه به شناخت و آگاهی هایی که در مورد علائم نگارشی دارید آن ها را در جای صحیح استفاده کنید.
بعد از اینکه متن خود را نوشتید یک بار (ترجیحا با صدای بلند از روی متن بخوانید)
و هر جایی که احساس کردید به علائم نگارشی احتیاج دارد، از علائم استفاده کنید.
تبدیل نادرست گفتار به نوشتار
ما در اصطلاح عامیانه کلمات را طوری بیان میکنیم که با اصطلاح کتابی آن کمی متفاوت است.
برای مثال:
ما امروز با خونواده رفتیم به تفریح و یه جوجه ی توپ آتیش کردیمو کلی خوشگذشت بمون.
در این جمله میبینید که به زبان عامیانه نوشته است و جمله بندی صحیحی ندارد.
نوشتن این گونه جملات فقط در بعضی از جاها کاربرد دارد. و نوشتن آن در مقاله، کتاب، سفرنامه، مجله و… صحیح نمیباشد.
و اگر بخواهیم این جمله را اصلاح کنیم بهتر است اینگونه بنویسیم:
ما امروز با خوانواده به تفریح رفتیم. و برای ناهار یک جوجه بسیار عالی درست کردیم. و به همگی بسیار خوش گذشت.
این موضوع در مورد لهجه و گویش هم صدق میکند.
ما در دنیایی زندگی میکنیم که پر از تنوع است و بسیار زیباست و همین تنوع باعث ایجاد سلیقههای مختلف و زیبایی های بیشتر شده است.
لهجه و گویش هم یکی از این زیبایی ها و تنوع هاست که هر شهری لهجه و گویشی دارد که به آن شهر زیبایی میبخشد.
و این دقیقا مانند گفتوگوی عامیانه است. که بهتر است در زبان نوشتاری استفاده نشود.
به مثال زیر توجه کنید:
پ یالین سسا!
تعجی نکنید! کلمات بالا اشتباهات تایپی نیستند!
بلکه گفتن جمله ی (زود باشید! ساعت 3 شده ها!) در لهجه ی یکی از شهر های زیبای ایران ( اصفهان ) است.
اگر مانند این جملات را با لهجه و گویش خودتان در متن هایی که قرار است عموم مردم از شهر های مختلف آنرا بخوانند،استفاده کنید.
ممکن است متوجه نشوند و از متن شما لذت نبرند و از خواندن ادامه متن منصرف شوند.
پس راه حلی که میتوانم پیشنهاد کنم این است که هنگام نوشتن متن به زبان کتابی با خود سخن بگویید. و مدیریت لهجه داشته باشید.
که برای مدیریت هر چه بهتر لهجه، بهتر است آموزش هایی را در این زمینه فرا بگیرید.
پیشنهاد من به شما شرکت در دوره جامع طلایی سخنرانی و فن بیان است
که با یک سری تمرین های عملی و کاربردی به راحتی میتوانید لهجه ی خود را مدیریت کنید.
صحیح ننوشتن جملات
در هر زبان برای نوشتن جملات قانون و قواعدی وجود دارد.
مثلا در زبان انگلیسی به صورت زیر است:
قید زمان+قید مکان+قیدحالت+مفعول+فعل+فاعل
و در زبان فارسی به این صورت است که:
نهاد+فاعل+فعل = او کتاب خواند.
درست است فرمول ها ساخت متفاوتی دارد ولی در همه آنها فعل در آخر جمله استفاده شده است.
با توجه به این موارد بهتر است از این قوانین کلی در نوشتن پیروی کنید.
به مثال زیر توجه کنید:
ما امروز با خونواده رفتیم به تفریح و یه جوجه ی توپ آتیش کردیمو کلی خوشگذشت بمون.
مشاهده میکنید که این جمله ی عامیانه ی گفتاری از قوانین جمله نویسی پیروی نمیکند.
ایراد آن این است که علاوه بر اینکه به زبان عامیانه نوشته شده است، فعل در جای مناسب خود استفاده نشده است.
و با کمی مطالعه ی زبان فارسی میتوانید فرمول نوشتن جملات را به خوبی بیاموزید.
پس موارد زیر را به خاطر داشته باشید و تمرین کنید.
مطالعه را سر لوحه ی زندگی خود قرار دهید.
به رشد فردی خود اهمیت دهید و برای آموزش دیدن، روی رشد خودتان سرمایه گذاری کنید.
دقت و تمرکز خود را بهبود ببخشید.
به نوشتن عادت کنید تا مسیر عصبی درست نوشتن برای مغزتان شکل بگیرد (هرشب شکرگزاری خود را بنویسید)
تمرین های سخنرانی و فن بیان که در مقالات مرتبط اشاره شده است را انجام دهید.
با اشتیاق، انگیزه و حال خوب به نوشتن بپردازید.
و مواردی که در هرقسمت توضیح داده شده است را تمرین کنید و به آن عمل کنی.
.
با بیان خوش جاودان و ثروت آفرین باشید.
.
اگر متنی که خواندید برایتان جذاب بود و نکات خوبی را فرا گرفتید آنرا با دوستان خود به اشتراک بگذارید. تا در همه جای دنیا زبان شیرین فارسی به زیبایی بدرخشد.